XAML چیست؟

XAML زبان XML محور شرکت مایکروسافت است برای ایجاد رابط کاربری. این زبان هم قالب برداری و هم نقطه‌بیتی و هم چندرسانه‌ای و متن را پشتیبانی می‌کند. XAML اولین بار در سال 2003 میلادی به عنوان زبانی که در پس Windows Presentation Foundation، که ابزار طراحی رابط کاربری مایکروسافت برای ویندوز ویستا است، به مراجع فنی ارایه شد.
XAML شرکت مایکروسافت ، با تعیین روشن عملیات مختلف درگیر در تولید نرم‌افزار، وعده می‌دهد که طلایه‌دار عصر جدیدی از تولید برنامه‌های کاربردی باشد. XAML به عنوان بخشی از Windows Presentation Foundation زیرساختی را فراهم می‌سازد که به طراحان، برنامه‌نویسان و مدیران فرآیند کسب و کار امکان می‌دهد که حوزه تخصصی خود را در فرآیندی سیال هماهنگ نمایند. این پیام روشنی بود که در گزارشی از Burton Group ارایه شد: " XAML، پیشرفت برنامه‌نویسی توصیفی در .Net 3.0 است."

با پیروی و مشارکت در رویه‌های برتر طراحی، برنامه‌نویسان و معماران نرم‌افزار قادر خواهند بود با استفاده از لایه‌های توصیفی جدید برای رابط کاربر و منطق تجاری، برنامه‌های کاربردی به شدت تطابق‌پذیری را تولید کنند. شرکت‌هایی که از مزایای XAML استقبال و ساختار چرخه حیات تولید نرم‌افزار خود را بر اساس ابزارهای مبتنی بر XAML بازسازی می‌کنند، بسیار مولدتر خواهند بود. XAML از چنان پتانسیلی برخوردار است که اگر مایکروسافت می‌خواست به سمت استانداردها یا مجوزهای "باز" حرکت کند، صرف نظر از زبان پیاده‌سازی، مسلما به یک گرامر جهانی برای برنامه‌نویسی توصیفی تبدیل می‌شد.

ارتقای همکاری و بهره‌وری

با به‌کارگیری ابزار برنامه‌سازی موجود، میان رابط کاربری و تجربه کاربر از یک سو و برنامه‌نویسی برنامه کاربردی از سوی دیگری مانعی وجود دارد. XAML دو امر را محقق می‌کند: 1) رابط کاربری را از قواعد تجاری جدا می‌کند و 2) امکان دسترسی از درون Visual Studio و ابزار طراحی را به داده‌هایی یکسان فراهم می‌نماید. به منظور جداسازی رابط کاربر از منطق تجاری به اصول معماری مناسب و اصول جداسازی صحیحی نیازمندیم. در مدل پیشین، همکاری برنامه‌نویسان و طراحان دشوار بود؛ چرا که زمان بسیاری می‌برد و نتیجه کار نیز چندان رضایت‌بخش نبود.
ران دسراننو[4]، مدیر عامل Mobiform Software، که ابزار گرافیکی Aurora XAML را می‌سازد، عقیده دارد که XAML و WPF قابلیتی 10 برابر بیشتر از برنامه‌های سنتی Scalable Vector Graphics در اختیار قرار می‌دهد. وی می‌افزاید که این فناوری به او امکان می‌دهد که برنامه‌هایی را با رابط کاربری بهتر و در مدت‌زمانی برابر با نصف زمانی که با ابزار قدیمی‌تر .Net می‌بایست صرف می‌کرد، تولید نماید.
عموما، طراحان با استفاده از ابزار طراحی یا حتی قلم و کاغذ نمونه‌ای از آنچه که برنامه در نهایت باید شبیه آن باشد را می‌سازند. ولی با توجه به محدودیت‌های زمانی و تخصص برنامه‌نویسان، برنامه نهایی با انتظارات طراح فاصله می‌گیرد. خانواده محصولات طراحی Expression شرکت مایکروسافت و سایر ابزاری که خروجی XAML تولید می‌کنند، به طراحان امکان می‌دهد که رابط کاربری را طراحی و آن را در قالب یک فایل XAML ذخیره کنند، به طوری که برنامه‌نویسان بتوانند برنامه کاربردی خود را بر روی آن پیاده سازند. بنابراین، طراحان هنری رابط کاربری و برنامه‌نویسان در فرآیند تولید واحدی مشارکت خواهند کرد. در حال حاضر، محل نگهداری مستندات و فایل‌های صوتی و تصویری جداگانه است و زمانی که بخواهیم آنها را با هم ترکیب کنیم، پیچیدگی به وجود می‌آید. با XAML ادغام هر چه بیشتر این دو دنیا را شاهد خواهید بود. به عنوان مثال، XAML چسباندن کلیپ‌های ویدیویی را به محیط سه بعدی رابط کاربری را تسهیل می‌کند.
شرکت‌ها به دنبال ارایه تجربه جدیدتری به کاربران هستند. آنان در پی ابزاری هستند که مصرف‌کنندگان را به خرید بیشتر ترغیب کند. با توجه به این موضوع، انتظار می‌رود که برنامه‌های CAD، GIS، تصویربرداری پزشکی، سیستم‌های کنترل صنعتی و سایر برنامه‌های مبتنی بر گرافیک و پویانمایی، از جمله پذیرندگان بعدی XAML باشند.

چالش‌های XAML

در واقع، XAML نشان‌گر گرایش عمده به انتزاع در تولید نرم‌افزار است. نتیجه اولیه صرف زمان کمتر برای نوشتن کد می‌باشد. با این حال ظهور برنامه‌نویسی مبتنی بر مدل و ابزار طراحی در روند عملیاتی برنامه کاربردی، ممکن است در ابتدا برخی برنامه‌نویسان را ناخوشنود سازد. ولی در نهایت، همگام با ظهور الگوها و رهنمودهای مناسب که گردش کار منطق تجاری توصیفی را از منطق کنترل کننده برنامه جدا می‌سازد، برنامه‌نویسان به مرور توصیف منطق تجاری را به عنوان بخشی از طراحی خواهند پذیرفت و آن را در ایجاد راه حل‌های خلاق به کار خواهند گرفت.

مشکل دیگر در ایجاد گردش کارهای مختلف است؛ گردش کارهایی که نحوه استفاده از داده‌ها را در برنامه کاربردی تعیین می‌کنند و آنهایی که نقش شرکت کنندگان متفاوت در یک برنامه را به تصویر می‌کشند. متخصصین فرآیندهای کسب و کار قادر خواهند بود که گردش کارهای پیشنهادی خود را به صورت فایل‌های Extensible Orchestration Markup Language (XOML)، که نوع خاصی از فایل XAML است، ذخیره کنند. این فایل‌ها منطق گردش کاری برنامه کاربردی را به صورت بخشی از Windows Workflow Foundation تعیین می‌کنند. WF هم گردش کاری سیستمی و هم گردش کاری انسانی را، در قابل سناریوهای متعدد، پوشش می‌دهد. WF امکان دست‌کاری‌های خلاقانه در گردش کاری‌های در حال اجرا، از تغییر فعالیت‌ها گرفته تا بارگذاری بخش‌های گردش کاری XAML، تا ایجاد یک فرآیند کاملا جدید را فراهم می‌نماید. ابزار XAML تکرار این مراحل را بسیار طبیعی‌تر می‌کند؛ چرا که دیگر گام ترجمه مانعی بر سر راه نیست. با این حال برای اجتناب از خطا، بهتر است که تحلیل‌گران گردش کار فرآیندها را به گردش کارهای کوچک‌تری از منطق تجاری در سطح برنامه کاربردی تجزیه کنند.
مایکروسافت اولین نسخه رسمی XAML را با انتشار ویندوز ویستا ارایه کرده است. این شرکت همچنین بر روی Windows Presentation Foundation Everywhere یا WPF/e نیز کار می‌کند، که اجازه خواهد داد بخشی از WPF در محیط‌های گوناگون اجرا شود؛ مانند مرورگرها و سیستم عامل‌های مختلف، مانند لینوکس و مکینتاش. البته، شرکت‌های دیگری نیز شروع به ارایه ابزاری برای تولید فایل‌های XAML کرده‌اند، مانند Mobiform با محصول Aurora و Electric Rain با ZAM3D. ابزار XAML به همراه WPF شامل Expression Interactive Designer برای برنامه کاربردی، Expression Graphic Designer برای کارهای گرافیکی و Expression Web Designer برای وب‌سایت نیز می‌شود.
(ویراستار: به عنوان یک برنامه نویس، تا با XAML کار نکنید، نخواهید دانست معنی واقعی امکاناتی که می دهد چیست و حتی تصوری نبز نخواهید داشت،
مثالی که زده می شود تنها قصد نشان دادن بخش کوچکی از امکاناتی که در راه است دارد: فرم خود را طراحی می کنید، فرمی بسیار ساده با چند دکمه برروی آن، که تنها منطق برنامه نویسی درست می باشد حال نرم افزار Expression Graphic Designer را اجرا کرده و فرم خود را در آن نرم افزار باز می کنید (فرم شما در Vs.Net همچنان باز است) در محیطی با امکانات Photo Shop فرم خود را از نظر گرافیکی (محل، اندازه، رنگ، افکت های رنگی و ...) تغییر می دهید و ذخیره می کنید و بلافاصله نتیجه تغییرات در Vs.Net ظاهر می گردد. پس از طراحی فرم (چه یک صفحه وب باشد، یا ویندوز فرم) ممکن است کاربر نهایی از ظاهر طراحی شده راضی نباشد، به راحتی و با استفاده از Expression Graphic Designer می تواند تغییرات دلخواه خود را اعمال کند (استفاده از این نرم افزار نیاز به هیچ دانش خاصی ندارد) و دیگر شما درگیر طراحی فرمی که هیچ گاه کاربر خود را راضی نمی کند، نخواهید شد.)

منبع : PCPedia